Giải mã gen văn hóa kiến trúc Việt Nam - Kỳ 1: Văn hóa trong kiến trúc và sự chuyển dịch trong bối cảnh xã hội hiện đại

Abstract

Mỗi một dân tộc dù sinh sống trong cùng một quốc gia vẫn có nền văn hóa riêng biệt, được đặt nền móng từ những ngày đầu tiên cư trú trên một vùng lãnh thổ nhất định, chịu tác động sâu sắc của điều kiện tự nhiên, được bồi tụ và hun đúc suốt chiều dài lịch sử phát triển hàng trăm, hàng ngàn năm, thường xuyên có sự tương tác – gạn lọc – tiếp thu – phát huy trong quá trình phát triển song hành cùng kinh tế – xã hội. Kiến trúc là một bộ phận hữu cơ, là một thực thể cấu thành nên một nền văn hóa. Kiến trúc mỗi vùng miền có đặc trưng, giữa các vùng miền có sự đa dạng, chỉ có thể thấy nét tương đồng chứ không thể tìm ra hai nền văn hóa giống hệt nhau, dù là hai khu vực nằm sát gần nhau. Kiến trúc và văn hóa của mỗi dân tộc có cấu trúc đặc thù, giống như cấu trúc của bộ gen sinh học, tìm hiểu, nghiên cứu, làm sáng tỏ đặc trưng văn hóa, kiến trúc các vùng miền chính là việc giải mã bộ gen trong văn hóa và kiến trúc của vùng miền đó. Điều này thực sự quan trọng và có ý nghĩa lớn, giúp kiến trúc Việt Nam phát triển đúng hướng, hướng tới tương lai bền vững, hòa nhập với dòng chảy của thế giới nhưng vẫn giữ được những gì là tinh túy, hồn cốt.