Biển Đông : Thách thức từ Bắc Kinh đối với ASEAN & UNCLOS và sự cần thiết có cách tiếp cận đa tầng

Abstract

Bài viết xem xét tranh chấp trên biển Đông, trong đó chủ yếu tập trung vào những động thái từ năm 2013 khi Philippines đưa ra trọng tài quốc tế. Phần thứ nhất của bài viết xem xét việc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và Trung Quốc đã phản ứng như thế nào với tiến trình trọng tài cũng như khả năng để Hiệp hội có thể có một vị trí hiệu quả và thống nhất trong tương lai. Phần thứ hai dựa trên phân tích bằng cách đánh giá triển vọng và tác động có thể có của Bộ Quy tắc ứng xử được mong đợi từ lâu. Trong quá trình này, tính khả thi của phương thức ra quyết định dựa trên sự đồng thuận của ASEAN cũng được kiểm chứng, liệu ASEAN có thể cải cách hay không, những lợi ích tiềm tàng và khả năng tồn tại của một thỏa thuận thể chế mới với thành viên dựa trên các giá trị và lợi ích chung (chứ không phải địa lý). Bài viết cũng cho rằng, để tăng cường khả năng khắc phục vấn đề này, các quốc gia có liên quan chủ chốt khác (như Nhật Bản, Australia, Ấn Độ và Hoa Kỳ) cần phải tham gia mạnh mẽ hơn và hỗ trợ các nước đưa ra yêu cầu thông qua một loạt hoạt động khác nhau. Các hoạt động này bao gồm từ đầu tư xây dựng năng lực đến việc cung cấp đội bảo vệ bờ biển (nếu được mời) để kiểm soát và bảo vệ các nguồn lực trong vùng đặc quyền kinh tế của các quốc gia đưa ra yêu cầu, như được nêu rõ trong quyết định của Tòa Trọng tài tháng 7 – 2016.