Nghiên cứu các dạng hóa học của cadimi (Cd) trong đất và quy luật hấp thu và tích lũy cadimi (Cd) từ đất ô nhiễm lên cây cải bẹ xanh (Barssica Juncea)

Abstract

Đề tài “Nghiên cứu các dạng hóa học của cadimi (Cd) trong đất và quy luật hấp thu và tích lũy cadimi (Cd) từ đất ô nhiễm lên cây cải bẹ xanh (Barssica Juncea)” đã xác định được các dạng hóa học của Cd và nghiên cứu sự ảnh hưởng của Cd đến sự sinh trưởng và tích lũy Cd trong cây cải bẹ xanh (Barssica Juncea). Kết quả nghiên cứu đã xác định các dạng tồn tại của Cd trong các mẫu đất thí nghiệm khi Cd đi vào trong đất thì Cd phân bố trong các dạng liên kết theo xu hướng sau: liên kết trao đổi > liên kết còn lại > liên kết Fe – Mn oxit > liên kết cacbonat > liên kết hữu cơ. Khi hàm lượng Cd tổng trong đất tăng thì hàm lượng Cd tồn tại trong pha linh động tăng. Khi cây cải bẹ xanh được trồng trên đất có hàm lượng Cd từ 2,3 đến 10,7 mg Cd/kg đất, cây vẫn sinh trưởng và phát triển bình thường về chiều dài rễ, chiều cao thân, chlorophyll cũng như sinh khối của cây đều không khác biệt thống kê so với cây được trồng trên mẫu đất không ô nhiễm (đối chứng). Tuy nhiên, khi cây được trồng trên đất có hàm lượng Cd tổng  17,1 mg Cd/kg đất (hàm lượng Cd linh động trong đất  10,7 mg/kg), các biểu hiện về hình thái lẫn sự phát triển của cây đã bắt đầu có chiều hướng suy giảm do ảnh hưởng độc tố của Cd. Bên cạnh đó, hệ số tích lũy sinh học (BAF) của Cd trên cây cải bẹ xanh đều > 1 và là loại thực vật tích tụ. Đồng thời hệ số TF > 1 vậy nên cải bẹ xanh có khả năng vận chuyển Cd cao dẫn đến hàm lượng Cd tích lũy trong phần thân, lá của cây nhiều hơn hàm lượng Cd tích lũy trong rễ cây. Khi cây được trồng trên đất có hàm lượng Cd  0,465 mg Cd/kg đất (mẫu đất nền) và có hàm lượng Cd linh động trong đất  1,33 mg/kg, sẽ gây ra nguy cơ ung thư xảy cả ở trẻ em và người lớn