Vấn đề kế thừa và phát triển di sản giá trị gia đình Việt Nam truyền thống

Abstract

Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã chỉ rõ: "Tập trung nghiên cứu, xác định và triển khai xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa và chuẩn mực con người gắn với giữ gìn, phát triển hệ giá trị gia đình Việt Nam trong thời kỳ mới". Điều này càng khẳng định kế thừa, phát triển di sản giá trị gia đình truyền thống có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển chung của đất nước. Câu hỏi đặt ra: Việc kế thừa và phát triển di sản giá trị gia đình truyền thống dựa trên cơ sở nào? Bài viết phân tích những điểm khác biệt giữa biến đổi kinh tế - xã hội và biến đổi văn hóa. Theo đó, biến đổi kinh tế - xã hội không dẫn đến sự phủ định hoàn toàn các giá trị truyền thống. Nhiều nghiên cứu thực nghiệm cũng cho thấy, giả thuyết của lý thuyết hiện đại hóa về sự phủ định mạnh mẽ các giá trị cổ truyền dưới tác động của công nghiệp hóa, hiện đại hóa, toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế đã không được hậu thuẫn bởi các số liệu điều tra xã hội học. Trong thực tế, nhiều giá trị cổ truyền vẫn tiếp tục có mặt trong đời sống gia đình hiện đại, hơn nữa, nhiều giá trị trải qua thời gian vẫn tiếp tục là sự ưu tiên lựa chọn hàng đầu của các thế hệ nối tiếp nhau. Việc kế thừa và phát triển các giá trị gia đình truyền thống không chỉ phản ánh quy luật của biến đổi văn hóa, mà còn là “mệnh lệnh" của thời đại về việc bảo tồn các di sản được con người sáng tạo ra trong lịch sử, đóng góp vào kho tàng văn hóa nhân loại, nuôi dưỡng sự sáng tạo và tạo dựng cuộc đối thoại đích thực giữa các nền văn hóa.