Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về biến đổi cơ cấu xã hội nông thôn Việt Nam

Abstract

Bài viết trình bày sơ lược về khái niệm và quan điểm lý luận nghiên cứu cơ cấu xã hội nông thôn, phân tích một vài chiều cạnh biến đổi cơ cấu xã hội nông thôn Việt Nam giai đoạn 1999-2022, trong đó bao gồm cả so sánh với khu vực đô thị. Trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xã hội Việt Nam nói chung và khu vực nông thôn nói riêng trải qua những biến đổi từ truyền thống sang hiện đại. Dân số nông thôn giảm về tỷ lệ trong tổng dân số đang già hóa, tỷ số dân số phụ thuộc gia tăng. Cơ cấu nghề nghiệp thay đổi cùng với quá trình chuyển đổi kinh tế từ nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ. Phân tầng xã hội theo mức sống ở khu vực nông thôn gia tăng và cao hơn ở khu vực thành thị. Nhìn chung, sự chuyển đổi cơ cấu việc làm và chất lượng lao động vẫn chậm, còn khoảng cách khá xa so với nhiều nước phát triển. Từ đó, tác giả gợi mở một số vấn đề nghiên cứu tiếp theo, góp phần thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương về nông nghiệp, nông dân, nông thôn.