Thay đổi thời gian đón Tết năm mới và những tác động đối với văn hóa Hmông ở cao nguyên đá Đồng Văn, Hà Giang

Abstract

Bài viết này trình bày quá trình thay đổi thời gian đón Tết năm mới của người Hmông ở một ngôi làng vùng cao nguyên đá Đồng Văn và những tác động của nó đến đời sống văn hóa tộc người. Trong đời sống người Hmông, Tết năm mới được coi là sự kiện quan trọng để con người tưởng nhớ về tổ tiên và duy trì các thực hành văn hóa của dòng họ. Từ năm 1965, những vận động của chính phủ đã khiến người Hmông thay đổi thời gian đón Tết năm mới theo lịch phổ thông. Quá trình thay đổi này làm các thực hành nghi lễ được cấu trúc lại và nhiều yếu tố văn hóa bị mai một, biến đổi. Ở đây, sự thay đổi về thời gian đón Tết không đơn thuần là sự dịch chuyển các nghi lễ, phong tục, mà nó còn dẫn đến sự thay đổi thói quen sản xuất, canh tác mùa vụ. Điều này đã tác động đến mọi mặt đời sống của người Hmông và khiến họ phải có những chiến lược thích ứng phù hợp.