Văn hóa trong xây dựng nông thôn mới: Đa dạng hay đồng dạng?

Abstract

Dựa trên nguồn tư liệu thực tế được thu thập trực tiếp từ các xã nông thôn mới của 5 tỉnh (Sơn La, Lạng Sơn, Nam Định, Nghệ An, Quảng Bình), bài viết này tập trung phân tích diện mạo văn hóa nông thôn sau quá trình hơn 10 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới với vấn đề căn bản được bàn luận là: sự phát triển của nông thôn mới hiện nay mang tới sự đa dạng hay đồng dạng văn hóa. Luận điểm chính của bài viết là: văn hóa nông thôn của nước ta vốn vô cùng đa dạng theo sự đa dạng của sinh thái, của tộc người và của các biểu đạt, các lựa chọn văn hóa, song sau hơn một thập kỉ thực hiện chương trình nông thôn mới, diện mạo văn hóa nông thôn đã thay đổi theo hướng đồng dạng, nguy cơ suy giảm đa dạng văn hóa đã hiện hữu và điều này có thể dẫn đến sự suy giảm nguồn lực văn hóa, sức mạnh nội sinh cho sự phát triển của các cộng đồng nông thôn ở nước ta.