Bàn thêm về danh xưng “Thổ hào” - “Hào trưởng” Khúc tam chúa

Abstract

Sách sử cổ Trung Quốc và Việt Nam cùng những công bố gần đây của các nhà nghiên cứu về Khúc tam chúa không phải là hiếm, nhưng chủ yếu tập trung vào sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc và việc xây dựng chính quyền tự chủ của họ Khúc. Vấn đề nguồn gốc xã hội - thành phần xuất thân, quê quán của họ Khúc được đề cập rất sơ lược. Bài viết này tập trung bàn thêm về danh xưng “thổ hào”, “hào trưởng” trong lịch sử Trung Quốc (thế kỷ III - đầu thế kỷ XX) và Việt Nam (thế kỷ VI - thế kỷ XIII). Thổ hào đời cổ là danh hiệu tôn quý của người có địa vị trong làng xã. Ở Việt Nam, Thổ hào, Hào trưởng là người tai mắt có thế lực trong làng xã. Qua đó, bài viết có mục đích giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về nguồn gốc xã hội (nguồn gốc xuất thân, uy tín, năng lực cá nhân), vai trò lịch sử vĩ đại của Khúc tam chúa, những người đã cơ bản chấm dứt Bắc thuộc, bước đầu xây dựng nền tự chủ đất nước.