Chân dung “Tả văn” trong làng xã Việt Nam thời quân chủ qua góc nhìn văn bản tục lệ Hán Nôm

Abstract

Trong hoạt động tế tự, Tả văn (còn gọi là Điển văn, Điển lễ - người viết bài văn để tế thánh thần) là một trong những nhân vật quan trọng nhất. Nhân vật này là thành phần không thể thiếu trong mỗi buổi tế thánh thần và đã tồn tại suốt thời quân chủ trong làng xã Việt Nam. Tuy nhiên, vì dường như không có ghi chép một cách hệ thống về họ, nên khó có thể hình dung được một cách cụ thể về Tả văn. Bài viết này, trên cơ sở những thông tin hữu quan trong các văn bản Hán Nôm, sẽ tìm hiểu về những vấn đề sau: tiêu chuẩn để được làm Tả văn, nhiệm vụ, nhiệm kỳ, quyền lợi và hình thức phạt khi không hoàn thành nhiệm vụ, để giúp người đọc hình dung phần nào diện mạo của nhân vật đó.