Quan niệm sáng tác văn chương của vua Thiệu Trị qua Ngự đề đồ hội thi tập

Abstract

Ngự đề đồ hội thi tập là tác phẩm nằm trong hệ thống trước tác Ngự chế đồ sộ của vua Thiệu Trị. Văn bản tác phẩm Ngự đề đồ hội thi tập hiện lưu giữ tại Viện nghiên cứu Hán Nôm với tên gọi Ngự đề danh thắng đồ hội thi tập. Tác phẩm với bố cục gồm ba phần là Ngự đề danh thắng đồ hội thi tập - tả vịnh cảnh đẹp kinh đô Huế; Ngự đề cổ tích đồ hội thi tập - vịnh những tích cũ trong Bắc sử và Ngự đề nhân vật đồ hội thi tập - vịnh tả người và vật. Là một tác phâm Ngự chế mang nhiều giá trị tư tưởng với dung lượng gần 1000 trang văn bản, đề tài sáng tác phong phú và sự kết hợp hài hòa giữa thi và họa, Ngự đề đồ hội thi tập là một nguồn tư liệu quý minh chứng cho sự phát triển văn hóa nghệ thuật của một triều đại, rất đáng được chú ý nghiên cứu. Trong phạm vi bài viết này, trên cơ sở văn bản được minh giải, chúng tôi tập trung đi sâu phân tích nội dung tác phẩm để qua đó thấy được quan niệm trong sáng tác của vua Thiệu Trị và những giá trị tư tưởng ẩn chứa trong tập thơ gần với vị thế của một thái bình thiền tứ triều Nguyễn, từ đó góp phần vào việc nghiên cứu về thơ văn ngự chế triều Nguyễn nói riêng và các triều đại phong kiến Việt Nam nói chung.