Thực trạng diễn xướng hát văn trong tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ ở Nam Định hiện nay

Abstract

Hát văn ra đời gắn liền với nghi thức tụng ca công đức của các vị Thánh trong tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt. Trên chiếu hầu Thánh, cung văn dùng tiếng đàn, nhịp phách, lời hát làm phương tiện để kích thích cảm giác thăng hoa cho các ông/bà đồng giao tiếp với thần linh. Trong cuộc mưu sinh, họ phải trau dồi năng lực nghệ thuật và thêm vào những sáng tạo để thu hút những ông bà đồng - khách hàng của họ, đã khiến cho tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ luôn được bổ sung những nhân tố mới, nhưng về mặt tâm linh đây là vấn đề luôn mang tính nhạy cảm. Qua những quan sát điền dã, nghiên cứu phỏng vấn các nghệ nhân hát văn ở tỉnh Nam Định, bài viết phân tích, đánh giá thực trạng diễn xướng hát văn trong tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ trong bối cảnh hiện nay. Từ đó, đề xuất một số biện pháp nhằm bảo tồn, phát huy giá trị của thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt ở Nam Định.