Cái chết nhân đạo theo pháp luật Hà Lan và bàn về cái chết nhân đạo tại Việt Nam

Abstract

Quyền sống là quyền cơ bản nhất của con người, được ghi nhận trong các văn kiện quốc tế về nhân quyền cũng như trong Hiến pháp Việt Nam năm 2013. Quyền sống được pháp luật bảo vệ, không ai được tước đoạt mạng sống của con người. Tuy nhiên, cũng tồn tại những ngoại lệ đã được pháp luật các quốc gia thừa nhận gồm: (1) Hình phạt tử hình; (2) Phòng vệ chính đáng; (3) Xung đột vũ trang. Khác với ba ngoại lệ trên, cái chết nhân đạo (an tử) là cái chết theo nguyện vọng hoặc vì lợi ích của người chết. Nói cách khác, an tử là thực hiện quyền được chết của con người. An tử gây nhiều tranh cãi và cho đến ngày nay, nhiều quốc gia chưa thừa nhận, trong đó có Việt Nam. Trong bối cảnh tỷ lệ bệnh nhân ung thư tại Việt Nam cao thứ hai thế giới, trầm cảm cũng có xu hướng gia tăng cùng với nhiều bệnh nan y, thì nhu cầu về quyền được chết là có thật, để giải thoát con người khỏi những đau đớn kéo dài. Quyền an tử không mâu thuẫn với quyền sống mà là bảo đảm cho con người được quyền sống một cách đúng nghĩa. Bên cạnh đó, nghiên cứu quyền an tử là phục vụ cho việc xây dựng Nhà nước pháp quyền, đó là đòi hỏi phải hoàn thiện hệ thông quyền dân sự, quyền nhân thân trong hệ thống pháp luật Việt Nam. Bài viết nghiên cứu pháp luật về an tử ở Hà Lan và bàn về vấn đề quy định quyền an tử tại Việt Nam.