Ruộng đất và nghề nghiệp ở châu thổ sông Hồng

Abstract

Dữ liệu thống kê và điều tra gần đây đề cập đến tình trạng nông dân bỏ ruộng đất đi tìm kiếm việc làm tại các khu vực kinh tế khác. Đã có nhiều nỗ lực nghiên cứu nhằm giải thích sự kiện này, trong đó hầu hết tập trung vào phân tích các chỉ số định lượng liên quan tới tình hình nông nghiệp, mà ít chú ý tới thái độ của nông dân đối với ruộng đất và nghề nghiệp. Trong khi đó, theo giả thuyết của chúng tôi, rất có thể đó mới là nguyên do thực sự của tình hình. Bài viết này phân tích thái độ của nông dân đối với đất đai và nghề nghiệp, đồng thời xem xét những thay đổi của thái độ đó và hệ quả có thể có liên quan tới tình hình phát triển nông nghiệp, nông thôn hiện nay, đặc biệt trong bối cảnh khu vực châu thổ sông Hồng. Nguồn dữ liệu dùng cho phân tích rút từ kết quả các cuộc nghiên cứu gồm: Chương trình nghiên cứu hợp tác Pháp-Việt về Mạng lưới xã hội trong phát triển nông thôn miền Bắc Việt Nam (2007-2010), Điều tra nông dân Việt Nam (2010), các đề tài nghiên cứu thuộc chương trình khoa học và công nghệ phục vụ xây dựng nông thôn mới (2012-2022). Điều tra nông thôn, nông nghiệp giữa kỳ 2020 và các số liệu và thống kê quốc gia khác.