Xã hội số và xã hội học số: Phác thảo từ một số công trình trên thế giới

Abstract

Trong những năm gần đây, trên các phương tiện truyền thông đại chúng cũng như các cuộc thảo luận học thuật tại Việt Nam, những chủ đề thường được nhắc đến gồm Cách mạng Công nghiệp 4.0, quá trình số hóa (digitalization) và đặc biệt là quá trình chuyển đổi số (digital transformation). Đây là điều dễ hiểu vì chuyển đổi số đang chi phối gần như toàn bộ đời sống xã hội và đang đặt ra những vấn đề hoàn toàn mới. Trong bối cảnh xã hội đang được chuyển đổi số ấy, xã hội học cũng không thể đứng ngoài và do đó, đã xuất hiện một phân ngành nghiên cứu được gọi là xã hội học số (digital sociology). Bài viết này là một tổng quan về về quá trình hình thành của xã hội học số, những chủ đề nghiên cứu và những triển vọng của phân ngành mới mẻ này.