Hệ giá trị gia đình và định hướng giá trị nhân cách con người trong bối cảnh hội nhập và hiện đại hóa

Abstract

Gia đình là đơn vị đầu tiên, quan trọng để nuôi dưỡng, phát triển nhân cách con người. Từ khi sinh ra, lớn lên, nhân cách con người đã được nuôi dưỡng, rèn luyện trong quá trình phát triển cả về đạo đức, tính cách và các khuôn mẫu ứng xử trong gia đình và với xã hội. Các giá trị gia đình đã trở thành khuôn mẫu định hướng giá trị nhân cách con người Việt Nam, ở đó, con người đã kế thừa được các giá trị gia đình truyền thống và tiếp tục giữ gìn trong bối cảnh hội nhập và hiện đại hóa. Bài viết sử dụng dữ liệu khảo sát tại 4 tỉnh/thành phố (Hà Nội, Thừa Thiên - Huế, Đắk Lắk và Cần Thơ) với 1.510 phiếu phỏng vấn hộ gia đình. Kết quả cho thấy, một số giá trị truyền thống có tính định hướng, giáo dục giá trị nhân cách con người trong gia đình vẫn được coi trọng và luôn được giữ gìn. Một số giá trị định hướng nhân cách như giáo dục, phát triển, bình đẳng, tôn trọng, cư xử văn hóa, không bạo lực và các giá trị nuôi dưỡng nhân cách con người như tự lập, yêu thương, chia sẻ, hòa thuận, chung thủy, hiếu thảo, trách nhiệm, gương mẫu, ngăn nắp, sạch sẽ... vẫn luôn được coi trọng. Các giá trị gia đình truyền thống trong bối cảnh hiện đại hóa và hội nhập vẫn luôn là những giá trị cốt lõi của gia đình Việt Nam đối với giáo dục định hướng giá trị nhân cách con người.