So sánh ảnh hưởng của phân hữu cơ gà đến sự thay đổi đặc tính hóa học đất, sinh trưởng năng suất lúa (Oryza sativa L.) trên đất phù sa và đất phèn

Abstract

Đề tài được thực hiện nhằm đánh giá ảnh hưởng của liều lượng phân hữu cơ gà (0, 1 và 2 tấn/ha) đến sinh trưởng, năng suất cây lúa (Oryza sativa L.) và cải thiện đất trên hai loại đất đặc trưng vùng Đồng bằng sông Cửu Long là đất phù sa và đất phèn. Thí nghiệm được bố trí theo thể thức hoàn toàn ngẫu nhiên (CRD) với hai nhân tố và 3 lần lặp lại, tiến hành trong vụ Đông Xuân 2023–2024 tại Trường Đại học Cần Thơ. Thí nghiệm được bố trí theo thể thức hoàn toàn ngẫu nhiên (CRD) với hai nhân tố: (i) loại đất (đất phù sa và đất phèn); (ii) liều lượng phân hữu cơ gà (0, 1 và 2 tấn/ha), tạo thành 6 nghiệm thức, mỗi nghiệm thức được lặp lại 3 lần. Lượng phân vô cơ được áp dụng đồng đều cho toàn bộ thí nghiệm là 100 kg N – 30 kg P2O5 – 30 kg K2O/ha. Kết quả cho thấy cả hai nhân tố đều ảnh hưởng có ý nghĩa đến sinh trưởng và năng suất lúa. Việc bón phân hữu cơ gà ở mức 1–2 tấn/ha giúp tăng chiều cao cây, số chồi hữu hiệu, chỉ số SPAD, số bông/bụi, số hạt chắc/bông, tỷ lệ hạt chắc và năng suất thực thu. Hiệu quả rõ rệt nhất được ghi nhận trên đất phèn loại đất có điều kiện lý hóa bất lợi hơn so với đất phù sa. Bên cạnh đó, bổ sung phân hữu cơ gà còn cải thiện một số chỉ tiêu hóa học đất, đặc biệt trên đất phèn như: tăng pH, giảm EC, giảm hàm lượng Al trao đổi và acid tổng số. Trên đất phù sa, các cải thiện nhẹ hơn nhưng vẫn góp phần duy trì độ phì và ổn định môi trường rễ. Kết quả nghiên cứu là cơ sở đề xuất giải pháp sử dụng phân hữu cơ gà kết hợp phân vô cơ để nâng cao hiệu quả sản xuất lúa và cải thiện chất lượng đất canh tác, đặc biệt trên đất phèn, hướng đến phát triển nông nghiệp bền vững