Ảnh hưởng của bổ sung dầu ăn đã qua sử dụng lên sự sinh khí, tỷ lệ tiêu hoá dưỡng chất và quần thể vi sinh vật dạ cỏ trong điều kiện in vitro

Abstract

Thí nghiệm được thực hiện nhằm đánh giá ảnh hưởng của việc bổ sung dầu ăn đã qua sử dụng (Used Cooking Oil – UCO) vào khẩu phần dê đến sinh khí methane (CH₄), khả năng tiêu hóa và quần thể vi sinh vật dạ cỏ trong điều kiện in vitro. Thí nghiệm được bố trí hoàn toàn ngẫu nhiên: đối chứng (không bổ sung), UCO ở các mức 2, 6 và 10 mL/100g khẩu phần, và dầu đậu nành (SYO) ở mức 6 mL. Thể tích CH₄ được đo tại 8 thời điểm (3–72 giờ); các chỉ tiêu pH, NH₃-N, VFA, DMD và vi sinh vật được xác định tại 12 và 24 giờ. Kết quả cho thấy bổ sung 6 mL UCO (UCO6) mang lại hiệu quả cao nhất trong việc giảm sinh CH₄, đặc biệt từ thời điểm 12h (23,27 ± 0,63 mL/gDM; P < 0,001), thấp hơn đáng kể so với đối chứng. UCO6 cũng duy trì pH ổn định (6,92 ± 0,01), đồng thời làm giảm rõ nồng độ NH₃-N so với các nghiệm thức còn lại tại cả 12h và 24h, cho thấy khả năng ức chế quá trình phân giải protein. Tổng VFA ở UCO6 đạt giá trị cao nhất (69,46 ± 0,99 mM), phản ánh hoạt động lên men mạnh, trong khi DMD vẫn được bảo toàn, chứng minh UCO6 không ảnh hưởng tiêu cực đến tiêu hóa dưỡng chất. Ngoài ra, thay đổi quần thể vi sinh vật ở UCO6 còn thể hiện xu hướng giảm Streptococcus, tăng Fibrobacter succinogenes, và giảm Methanobrevibacter, phù hợp với mục tiêu kiểm soát khí thải và tăng hiệu quả lên men. Kết luận, mức bổ sung UCO 6% là tối ưu nhất trong điều kiện in vitro, giúp giảm sinh methane, cải thiện lên men, duy trì pH và giảm phát sinh NH₃ mà không ảnh hưởng đến tiêu hóa tổng thể