Ảnh hưởng của Mono-potassium phosphate (MKP) đến khả năng chịu mặn của bốn giống đậu nành triển vọng tại xã Lương Tâm, tỉnh Hậu Giang

Abstract

Nghiên cứu được thực hiện nhằm đánh giá phản ứng sinh trưởng và năng suất của bốn giống đậu nành triển vọng MTĐ 305, HL 09-10, Ankur, và VX 87-09-1 kết hợp với hai công thức phân bón gồm bón 20 N - 60 P2O5 - 70 K2O (P1) (theo khuyến cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) và bón P1 + 32,97 kg MKP (P2) trong điều kiện tưới nhiễm mặn tại xã Lương Tâm, huyện Long Mỹ, tỉnh Hậu Giang. Giống đối chứng mẫn cảm và đối chứng chống chịu được sử dụng trong nghiên cứu lần lượt là MTĐ 176 và FH 92-3. Thí nghiệm thừa số hai nhân tố với được bố trí theo kiểu khối hoàn toàn ngẫu nhiên (RCBD) với 4 lần lặp lại. Nhân tố giống gồm 06 giống đậu nành bên trên và nhân tố phân bón gồm 2 công thức phân bón. Chất lượng nước tưới được ghi nhận hàng tuần bao gồm các chỉ tiêu EC, Na+ và độ mặn trong suốt thời gian tiến hành thí nghiệm. Các chỉ tiêu sinh trưởng và thành phần năng suất như số trái/cây, số hạt/trái, trọng lượng 100 hạt và năng suất của các giống đậu nành được ghi nhận tại thời điểm kết thúc thí nghiệm. Kết quả cho thấy bón bổ sung MKP chưa giúp cải thiện các chỉ tiêu sinh trưởng, nhưng giúp năng suất của bộ giống thí nghiệm tăng đáng kể so với nền phân NPK đối chứng trong điều kiện mặn. Cụ thể, năng suất hạt của các giống đậu nành ở nghiệm thức bón bổ sung MKP đạt 1,35-3,93 tấn/ha cao hơn gấp 1,46-1,32 lần so với nghiệm thức đối chứng (0,92-2,97 tấn/ha). Khi bón MKP giúp tăng năng suất đáng kể ở giống HL 09-1 và FH 92-3 đạt giá trị lần lượt 3,93 và 2,95 tấn/ha tăng gấp 1,78 và 2,14 lần so với nghiệm thức đối chứng đạt 2,21 và 1,38 tấn/ha. Sự hiện của MKP giúp cải thiện các chỉ số sinh hóa như giảm hàm lượng Na+ trong lá, thân, tăng hàm lượng K+ và giảm tỷ lệ Na+/K+ trong các bộ phận thân và lá của các giống đậu nành thí nghiệm. Bón bổ sung MKP là một trong những giải pháp giúp gia tăng tính chống chịu của cây đậu nành trong điều kiện mặn và làm giảm thiểu thiệt hại do stress mặn cũng như tăng năng suất. Cần tiếp tục đánh giá bộ giống này và thử nghiệm bổ sung phân MKP tại các khu vực bị xâm nhập mặn ở vùng đồng bằng sông Cửu Long, nhằm làm rõ khả năng chịu mặn của giống cũng như tác động của MKP trong điều kiện canh tác thực tiễn, từ đó cung cấp cơ sở khoa học về hiệu quả của phân bón này trong việc nâng cao khả năng chống chịu mặn và tối ưu hóa năng suất cây trồng