Bổ sung CaHPO4 giúp cải thiện khả năng chịu mặn của bốn giống đậu nành triển vọng tại xã Lương Tâm, tỉnh Hậu Giang.

Abstract

Bón bổ sung phân bón là một trong những giải pháp kỹ thuật hiệu quả nhằm nâng cao khả năng chịu mặn và cải thiện năng suất của các loài thực vật đối với ngộ độc mặn. Phân calcium monohydrogen phosphate (CaHPO4) giàu phophorus (P), và canxi (Ca) giúp đẩy nhanh quá trình sinh hóa và các quá trình hấp thu và vận chuyển các ion khác. Do đó, bổ sung CaHPO4 nhằm cải thiện sự cân bằng dinh dưỡng và giúp cây trồng tăng trưởng tốt hơn trong điều kiện bất lợi. Mục tiêu của nghiên cứu này là đánh giá phản ứng sinh trưởng và năng suất của bốn giống đậu nành triển vọng MTĐ 305, HL 09-10, Ankur, và VX 87-09-1 kết hợp với hai công thức phân bón gồm bón 20 N - 60 P2O5 - 70 K2O (P1) (theo khuyến cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) và bón P1 + 31,87 kg CaHPO4 (P2) trong điều kiện tưới nhiễm mặn tại xã Lương Tâm, huyện Long Mỹ, tỉnh Hậu Giang. Giống đối chứng mẫn cảm và đối chứng chống chịu được sử dụng trong nghiên cứu lần lượt là MTĐ 176 và FH 92-3. Thí nghiệm được bố trí theo thể thức thừa số 2 nhân tố khối hoàn toàn ngẫu nhiên (RCBD) với 4 lần lặp lại. Trong điều kiện thí nghiệm cho thấy phân bón bổ sung CaHPO4 chưa giúp cải thiện các chỉ tiêu sinh trưởng, nhưng giúp năng suất của bộ giống thí nghiệm tăng đáng kể so với đối chứng P1 trong điều kiện mặn. Cụ thể, sự hiện của CaHPO4 làm giảm số trái lép của các giống đậu nành từ 33,7-63,4% góp phần gia tăng năng suất hạt của giống Ankur (15,37 g/cây tăng 1,42 lần), VX 87-09-1 (13,28 g/cây, tăng 1,53 lần), MTĐ 176 (7,33 g/cây, tăng 2,18 lần) và FH 92-3 (10,94 g/cây, tăng 1,46 lần). Bên cạnh đó, CaHPO4 còn giúp cải thiện các chỉ số sinh hóa như giảm hàm lượng Na+ trong lá, thân, tăng hàm lượng K+ và Ca2+ và giảm tỷ lệ Na+/K+ trong các bộ phận rễ, thân và lá của các giống đậu nành thí nghiệm. Tóm lại, bón bổ sung CaHPO4 là một trong những giải pháp giúp gia tăng tính chống chịu của cây đậu nành trong điều kiện mặn và làm giảm thiệt hại do stress mặn cũng như tăng năng suất. Cần tiếp tục đánh giá bộ giống này và bón bổ sung phân CaHPO4 ở các khu vực bị nhiễm mặn vùng đồng bằng sông Cửu Long nhằm minh chứng rõ khả năng chịu mặn của giống và ảnh hưởng của việc bổ sung CaHPO4 trong điều kiện canh tác thực tiễn