Tỷ số Na+/K+ và tính chống chịu mặn của hai dòng đậu nành [Glycine max (L.) Merr] trong điều kiện nhà lưới

Abstract

Cải thiện di truyền tính chống chịu mặn trên đậu nành là giải pháp căn bản để đảm bảo hoạt động sản xuất nông nghiệp ở những vùng bị nhiễm mặn trong bối cảnh thiếu nước tưới và xâm nhiễm mặn ngày càng nghiêm trọng. Nghiên cứu này được thực hiện trong điều kiện nhà lưới nhằm đánh giá khả năng chịu mặn của 2 dòng đậu nành hồi giao được trồng trong dung dịch dinh dưỡng Hoagland trong thời gian 21 ngày. Cây con được trồng và thuần hóa trong dung dịch dinh dưỡng ở 7 ngày đầu thí nghiệm. Ngày thứ 8 đến 21, nhân tố muối được thêm vào thí nghiệm tăng dần đến khi đạt nồng độ 120 mM NaCl. Thí nghiệm hai nhân tố với 4 giống/dòng (1600-1; 1400-1; MTĐ 176; FH 92-3) và 2 nồng độ muối (0 và 120 mM NaCl) được bố trí theo kiểu hoàn toàn ngẫu nhiên (CRD) với ba lần lặp lại cho mỗi nghiệm thức, trong đó giống FH 92-3 và MTĐ 176 lần lượt được dùng làm đối chứng chống chịu và mẫn cảm. Các chỉ tiêu sinh trưởng và sinh hóa được ghi nhận qua hai thời điểm 14 và 21 ngày sau khi gieo (NSKG). Kết quả mặn 120 mM NaCl làm ức chế sự sinh trưởng và phát triển của cây đậu nành ở các cấp độ khác nhau tùy thuộc vào khả năng chống chịu của từng giống/dòng. Tính chống chịu mặn của dòng 1600-1 và 1400-1 biểu hiện qua khả năng duy trì sự sinh trưởng, bảo vệ bộ máy quang hợp (SPAD), không biểu hiện cháy lá, duy trì tỷ số Na+/K+ thấp bằng cách tích lũy rất ít cation Na+ và gia tăng hấp thu chủ động K+ nhằm đảm bảo cân bằng ion bên trong tế bào giảm thiểu sự tổn thương tế bào lá.