Hiện tượng phóng chiếu trong tiếng Anh và tiếng Việt

Abstract

Phóng chiếu là một trong hai phương thức đóng vai trò quan trọng trong mở rộng mệnh đề (Halliday, 1985). Bài viết này mô tả mối quan hệ logic - ngữ nghĩa của hiện tượng phóng chiếu trọng phức thể mệnh đề trong tiếng Anh và tiếng Việt dưới ánh sáng của Ngôn ngữ học chức năng hệ thống (SFL). Dựa vào phương pháp nghiên cứu mô tả, định tính và định lượng, so sánh đối chiếu và 217 mẫu chứa hiện tượng phóng chiếu trong tiếng Anh và tiếng Việt trong văn bản khoa học, văn bản chính luận và văn bản văn chương, bài viết khẳng định sự tồn tại đa dạng của hiện tượng phóng chiếu trong tiếng Anh và tiếng Việt qua các phương thức biểu đạt của phóng chiếu tinh thần và phóng chiếu phát ngôn; chỉ ra những điểm tương đồng và khác biệt của hiện tượng phóng chiếu ở hai ngôn ngữ và đề xuất ứng dụng trong dạy học ngôn ngữ nhằm nâng cao kĩ năng đọc, viết và xây dựng văn bản.