Yếu tố hư từ trong các biểu thức danh hóa thuộc ẩn dụ ngữ pháp trong tiếng Việt (Ngữ liệu Truyện thiếu nhi Việt Nam)

Abstract

Bài viết của chúng tôi nghiên cứu về vai trò của các yếu tố hư từ trong các biểu thức danh hóa thuộc ẩn dụ ngữ pháp của loại hình ngôn ngữ đơn lập cụ thể qua trường hợp của tiếng Việt - ngôn ngữ không biến đổi hình thái, với nguồn ngữ liệu nghiên cứu là truyện đồng thoại thiếu nhi Việt Nam qua hai tác giả tiêu biểu là Tô Hoài và Võ Quảng. Dựa trên cơ sở lí thuyết về loại hình ngôn ngữ đơn lập và lí thuyết của ngữ pháp chức năng hệ thống, chúng tôi đã phân tích và chứng minh một tiểu loại phụ từ (một trong năm tiểu loại của hư từ) có vai trò rất quan trọng trong việc thể hiện ý nghĩa ngữ pháp của tiếng Việt. Cụ thể, chúng tôi đã tìm ra vai trò trong việc chuyển đổi cấu trúc ngôn bản và vai trò thay đổi cấu trúc ý tưởng, làm cho sự diễn đạt trở nên tinh tế hơn của một tiểu loại hư từ tiếng Việt trong các biểu thức danh hóa thuộc ẩn dụ ngữ pháp.