Nghiên cứu từ điệp âm trong Truyền kì mạn lục từ văn bản Hán sang văn bản Nôm

Abstract

Truyền kì mạn lục (TKMK) được Nguyễn Dữ viết bằng chữ Hán trong thế kỉ XVI và đồng thời được Nguyễn Thế Nghi giải âm bằng chữ Nôm cũng trong thế ki này. Bài viết nghiên cứu từ điệp âm (ĐÂ) trong TKML của Nguyễn Dữ trên các phương diện số lượng, tần suất, mối tương quan về nghĩa của từ ĐÂ và nghĩa yếu tố cơ sở, chức năng ngữ pháp và ý nghĩa biểu đạt, sự giao thoa với từ ngữ trong tiếng Việt. Sự chuyển dịch từ ĐÃ trong TKML từ văn bản Hán sang văn bản Nôm được nghiên cứu nhằm góp phần tìm hiểu chi tiết hơn về phương thức giải âm, đặc trưng tiếng Việt và chữ Nôm thế kỉ XVI. Bài viết đồng thời khuyến nghị việc biên soạn công cụ tra cứu từ ngữ cổ trong tác phẩm văn chương cổ điển trên cơ sở khảo sát mục tra cứu từ chuyển dịch trong từ điển tiếng Việt.