Đánh giá hiện trạng sử dụng thuốc và hóa chất trong nuôi cá điêu hồng (Oreochromis sp.) ở Đồng Tháp

Abstract

Nghiên cứu được thực hiện nhằm mục đích khảo sát tình hình sử dụng thuốc, hóa chất trên cá điêu hồng (Oreochromis sp.). Đánh giá việc sử dụng thuốc và hóa chất trong nuôi cá điêu hồng trên bè được thực hiện thông qua phỏng vấn 40 hộ nuôi ở tỉnh Đồng Tháp. Kết quả khảo sát cho thấy các biểu hiện bệnh thường xuất hiện trên cá điêu hồng là xuất huyết 77,5%, ký sinh 75%, bệnh lồi mắt phù mắt 70%. Trước tình hình đó, người nuôi sử dụng nhiều loại thuốc và hóa chất để phòng và trị bệnh cho cá. Có 10 loại thuốc kháng được sử dụng, kháng sinh được sử dụng nhiều là amoxicillin 72,5% và enrofloxacin 57,5%. Ngoài ra còn có các loại thuốc kháng sinh khác như doxycycline, flofenicol, sulfadiazine, trimethoprim, cephalexin, oxytetracycline, gentamycin, hỗn hợp sulfadiazine - trimethoprim với tỷ lệ sử dụng thấp. Những loại thuốc kháng sinh mà các hộ nuôi cá rô phi đỏ sử dụng không nằm trong danh mục thuốc cấm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn ngoại trừ enrofloxacin đã được đưa vào danh mục kháng sinh cẩm sử dụng từ năm 2012. Tỷ lệ kiểm kháng sinh 100% nếu bán cho công ty. Khi hộ nuôi xuất cho thương lái hay chợ đầu mối thì tỷ lệ kiểm tra kháng sinh chỉ có 10%. Điều đó cho thấy vấn đề quản lí an toàn thực phẩm trong nuôi cá điêu hồng còn nhiều hạn chế. Hóa chất khử trùng được sử dụng phổ biến rộng rãi là thuốc tím chiếm 62,5% số hộ khảo sát. Thuốc trị nội ký sinh theo khảo sát trên địa bàn tỉnh gồm praziquantel và hỗn hợp albendazole - piperazin. Sản phẩm dinh dưỡng men trộn 72.5% và vitamin 65%, thuốc bổ sung dinh dưỡng được trộn hằng ngày nhằm giúp tăng trưởng nhanh. Các loại thảo dược đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát dịch bệnh, các loại thảo dược được người nuôi sử dụng gồm men tỏi, dầu trâm bầu, xuyên tâm liên. Kết quả nghiên cứu cho thấy cần thiết phải tổ chức tập huấn cho người nuôi về chẩn đoán bệnh, sử dụng thuốc và hóa chất đúng cách đảm bảo an toàn trong thực phẩm