Sự khác biệt giới trong việc sử dụng ẩn dụ ý niệm về tính dục: Tiếp cận phân tích diễn ngôn phê pháp từ hài kịch ứng tác: “Ơn giời, cậu đây rồi!”

Abstract

Nghiên cứu này tìm hiểu sự khác biệt giới trong việc sử dụng ẩn dụ ý niệm về tính dục trong chương trình hài kịch ứng tác “Ơn giời, cậu đây rồi!” từ góc độ Phân tích diễn ngôn phê phán và Lí thuyết Ẩn dụ ý niệm. Từ dữ liệu của 12 tập hay nhất tuần mùa đầu tiên, nghiên cứu thống kê tần suất sử dụng 11 nhóm ẩn dụ theo giới, qua đó làm rõ ngữ cảnh và ý nghĩa xã hội của sự khác biệt giới. Kết quả cho thấy nam giới thường dùng ẩn dụ nhằm duy trì ý thức hệ gia trưởng như: Tình dục là thực thể, cơ thể phụ nữ là ngôi nhà, tình dục là hoạt động nghệ thuật; trong khi nữ giới sử dụng ẩn dụ để phản biện và tái định nghĩa vai trò giới, như: Tình dục là sức sống, tình dục là giao dịch xã hội. Nghiên cứu góp phần làm rõ mối liên hệ giữa ngôn ngữ và ý thức hệ giới trong bối cảnh Việt Nam, đồng thời cho thấy hài kịch ứng tác là không gian thương lượng giữa truyền thống và hiện đại, thúc đẩy bình đẳng giới trong truyền thông.