Khảo sát đặc điểm hình thái và cấu trúc giải phẫu cá chốt chuột (Pseudomystus siamensis (Regan, 1913))

Abstract

Đề tài “Khảo sát đặc điểm hình thái và cấu trúc giải phẫu của cá chốt chuột (Pseudomystus siamensis (Regan, 1913))” được thực hiện từ tháng 9/2024 đến tháng 4/2025. Các mẫu cá trưởng thành được thu mua từ các bè nuôi ở Cồn Sơn, Thành phố Cần Thơ với mục tiêu mô tả đặc điểm hình thái và cấu trúc giải phẫu các hệ cơ quan. Kết quả cho thấy cá chốt chuột có thân thon dài, da trần, màu sắc thay đổi từ xám nâu đến vàng nhạt, thường có sọc hoặc đốm dọc thân. Đầu dẹp, miệng dưới rộng với 4 đôi râu. Mắt nhỏ, nằm hơi phía trên. Cá có 1 vây lưng với 1 gai cứng và 7 tia mềm. Vây mỡ cao, tròn. Vây ngực sau nắp mang, có 1 gai cứng và 6-7 tia mềm. Vây bụng nhỏ với khoảng 6 tia mềm, không gai. Vây hậu môn dài, nhiều tia mềm. Vây đuôi chẻ sâu thành hai thùy đều nhau. Dựa vào hình thái bên ngoài, có thể phân biệt giới tính cá chốt chuột: cá đực có gai sinh dục và thân thon dài, trong khi cá cái không có gai sinh dục, thân đầy đặn, to tròn với phần bụng phình to hơn. Thêm vào đó, chỉ số VFL/SL (tỉ lệ giữa chiều dài gốc vây bụng và chiều dài chuẩn) cũng khác biệt, với chiều dài gốc vây bụng ở cá cái ngắn hơn so với cá đực. Một số chỉ tiêu hình thái khác như chiều dài chuẩn, chiều dài đầu,… đều có mối tương quan thuận và chặt chẽ với chiều dài tổng (TL) của cơ thể. Chiều dài và khối lượng của cá có sự tương quan chặt chẽ với nhau.