Đánh giá diễn biến chất lượng nước mặt tại huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau

Abstract

Nghiên cứu được thực hiện nhằm mục tiêu xác định hiện trạng chất lượng nước mặt và đề xuất giải pháp quản lý chất lượng nước mặt tại các con sông trên địa bàn huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau. Chất lượng nước mặt đánh giá bằng cách so sánh với Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về chất lượng nước mặt (QCVN 08-MT:2023/BTNMT, mức C), chỉ số chất lượng nước (WQI), phân tích thành phần chính (PCA), phân tích cụm (CA), phân tích hiện trạng quản lý tại 05 vị trí quan trắc trên 09 thông số pH, DO, TSS, COD, BOD5, N_NH4+, P_PO43-, N_NO3- và Coliform. Kết quả cho thấy, chất lượng nước mặt trên các con sông huyện Thới Bình đã bị ô nhiễm hữu cơ và ô nhiễm dinh dưỡng cụ thể như DO, N_NH4+, BOD5 chưa đạt giới hạn cho phép của QCVN 08-MT:2023/BTNMT, bảng 2 mức C. Bên cạnh đó, phân tích thống kê cho thấy sự chênh lệch diễn biến chất lượng nước giữa các năm khác biệt không có ý nghĩa. Các giá trị WQI trong nghiên cứu chất lượng nước đa phần nằm ở mức tốt và có một vị trí ở mức rất tốt. Phân tích thành phần chính (PCA) cho thấy có 03 nguồn tác động đến chất lượng nước mặt, giải thích 100% sự biến động chất lượng nước. Các nguồn phát sinh ô nhiễm do tự nhiên và con người (nước thải và chất thải từ sinh hoạt, nông nghiệp, thủy sản, giao thông đường thủy, thời tiết). Các thông số COD, BOD5, N_NH4+, N_NO3- là những thông số ảnh hưởng chính đến chất lượng nước mặt tại huyện Thới Bình cần được tiếp tục theo dõi và đưa vào chương trình quan trắc. Theo kết quả phân nhóm chất lượng nước (CA), cho thấy tại các nhóm đều có tính tương đồng là ô nhiễm hữu cơ tại các vị trí và các đợt quan trắc. Các vị trí thu mẫu đều mang tính chất riêng, cần thường xuyên quan trắc để nắm bắt tình hình chất lượng nước tại khu vực để có hướng xử lý các nguồn ô nhiễm kịp thời, đảm bảo chất lượng nước tại khu vực. Nghiên cứu cung cấp thông tin quan trọng về chất lượng nguồn nước mặt huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau phục vụ công tác quản lý chất lượng môi trường nước mặt.