Đánh giá hiệu quả kinh tế và tác động đến môi trường, sức khoẻ trong mô hình trồng nấm rơm tại phường Phước Thới, quận Ô Môn, thành phố Cần Thơ

Abstract

Nghiên cứu được thực hiện nhằm đánh giá hiệu quả kinh tế, tác động đến môi trường và sức khỏe người dân trong mô hình trồng nấm rơm tại phường Phước Thới, quận Ô Môn, TPCT. Phương pháp khảo sát thực địa và phỏng vấn trực tiếp 30 nông hộ trồng nấm rơm được sử dụng để thu thập số liệu. Phương pháp tra cứu, nhận dạng và đánh giá các tác động của thuốc BVTV đối với môi trường và sức khỏe của nông dân và phương pháp thống kê mô tả được sử dụng để tổng hợp và phân tích số liệu đã thu thập được. Kết quả nghiên cứu xác định, trong vụ mùa vừa qua, tổng chi phí sản xuất trung bình là 3.695,8 ± 2.313,4 ngàn đồng/100m dòng, mang lại nguồn lợi nhuận trung bình là 196,3 ± 232,5 ngàn đồng/100m với doanh thu trung bình khoảng 3.892,1 ± 2.545,9 ngàn đồng/100m dòng đối với hai loại nấm chính là nấm bung dù và nấm tròn. Kết quả nghiên cứu cũng đã ghi nhận được 8 thương phẩm, (bao gồm 6 loại thuốc trừ sâu, 1 loại chất hỗ trợ (chất trải) và 1 loại thuốc điều hòa sinh trưởng) với 11 hoạt chất thuốc BVTV được nông hộ sử dụng trong quá trình canh tác nấm rơm. Trong đó, các hoạt chất có độ độc từ nhóm II (nguy hiểm) đến nhóm IV (cẩn thận) theo phân loại của Tổ chức Y tế Thế Giới (WHO). Đặc biệt, hoạt chất Benomyl bị cấm sử dụng vào năm 2017 và hoạt chất Fipronil bị cấm sử dụng vào năm 2019. Liều lượng thuốc BVTV được các nông hộ sử dụng bằng với liều lượng chỉ dẫn và đa số các nông hộ khi phối trộn các loại thuốc. Bên cạnh đó, các phương pháp xử lý bao bì thuốc BVTV được nông dân áp dụng bao gồm đốt, vứt trực tiếp trên đồng ruộng hoặc xuống ao mương và bán phế liệu là không đảm bảo an toàn. Hơn nữa, đa số nông hộ đều có nơi bảo quản riêng thuốc BVTV cũng như trang bị bảo hộ lao động khi phun xịt thuốc nhưng đều rất sơ sài, không đúng quy định. Những hiện trạng này tạo nên rủi ro tiềm ẩn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và môi trường. Chính vì vậy, chính quyền địa phương cần có sự phối hợp với các nông hộ và cơ sở kinh doanh mua thuốc trong việc tập huấn sử dụng, quản lý và nâng cao kiến thức về mức độ nguy hại của thuốc BVTV để giảm thiểu tối đa tác động thuốc BVTV đến môi trường và sức khỏe.