Tăng cường năng lực khoa học công nghệ, chuyển đổi số và nguồn nhân lực đối với doanh nghiệp quản lý vận hành khai thác đường sắt đô thị

Abstract

Trong bối cảnh Cách mạng Công nghiệp 4.0, ngành đường sắt đô thị (ĐSĐT) trên toàn cầu đang đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số, tích hợp các công nghệ tiên tiến như: trí tuệ nhân tạo (AI), internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big Data) và mô phỏng số (Digital Twin) để tối ưu hóa vận hành, bảo trì và nâng cao an toàn. Quá trình này không chỉ đơn thuần là ứng dụng công nghệ mà còn là sự thay đổi hệ thống từ quản trị đến phương thức cung cấp dịch vụ, tạo tiền đề cho hệ sinh thái vận hành thông minh và bền vững. Tuy nhiên, tại Việt Nam, việc phát triển ĐSĐT vẫn đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là tình trạng thiếu đồng bộ về công nghệ và thiết kế giữa các tuyến đường sắt, gây khó khăn cho việc tích hợp hệ thống. Nguồn nhân lực chuyên sâu cũng là một hạn chế lớn, khi các chương trình đào tạo hiện nay còn thiếu chiến lược phát triển bền vững và vẫn phụ thuộc nhiều vào chuyên gia nước ngoài trong việc chuyển giao công nghệ. Điều này đặt ra yêu cầu cấp bách phải xây dựng một kiến trúc tổng thể cho hệ thống ĐSĐT tại Việt Nam để nâng cao hiệu quả và tính cạnh tranh của vận tải công cộng.