Cân bằng tính thận trọng và tính phù hợp: Chìa khóa nâng cao chất lượng thông tin kế toán = Balancing conservatism and relevance: The key to enhancing accounting information quality

Abstract

Bài viết này phân tích cách thức tương tác giữa tính thận trọng và tính phù hợp trong kế toán ảnh hưởng đến chất lượng thông tin báo cáo tài chính. Dựa trên Khung Khái niệm IFRS, hai đặc tính trung thực và phù hợp được kết hợp trong một mô hình chi phí - lợi ích, với điểm cân bằng tối ưu tại mức conservatism - relevance hài hòa nhất. Bài viết tổng hợp kinh nghiệm quốc tế để chỉ ra sự dịch chuyển của điểm cân bằng theo bối cảnh thể chế, đồng thời đánh giá thực trạng hệ thống kế toán Việt Nam hiện nghiêng về bảo thủ, thiếu minh bạch giá trị hiện tại. Trên cơ sở đó, bài viết đề xuất khung chính sách cho giai đoạn sau 2025 gồm: Áp dụng chuẩn mực hai tầng (IFRS cho DN công chúng, VFRS cho SME), cơ chế phê chuẩn nội địa linh hoạt và tích hợp chính sách thuế – kiểm toán như cơ chế giảm sốc. Kết quả nghiên cứu đóng góp về lý luận cân bằng conservatism -relevance và hàm ý thực tiễn cho Việt Nam nhằm nâng cao tính đáng tin và tính hữu ích của thông tin kế toán.