Quản trị lợi nhuận qua dự phòng rủi ro tín dụng – bằng chứng thực nghiệm tại các ngân hàng thương mại Việt Nam

Abstract

Quản trị lợi nhuận bằng công cụ trích lập dự phòng rủi ro (DPRR) tín dụng là hoạt động phổ biến được các ngân hàng thương mại sử dụng nhằm điều chỉnh lợi nhuận để đạt được nhiều mục tiêu khác nhau. Nghiên cứu này được thực hiện để làm rõ có hay không hiện tượng quản trị lợi nhuận tại các ngân hàng thương mại Việt Nam cũng thông qua sử dụng các phương pháp hồi quy tuyến tính FEM và phương pháp điều chỉnh sai số chuẩn cho dữ liệu bảng (Driscoll & Kraay, 1998) với dữ liệu 396 mẫu của 26 ngân hàng thương mại Việt Nam trong giai đoạn từ 2008-2022. Kết quả nghiên cứu cho thấy các ngân hàng thương mại Việt Nam thực hiện quản trị lợi nhuận qua trích lập DPRR tín dụng. Mức độ quản trị lợi nhuận cao hơn tại các ngân hàng có vốn sở hữu nhà nước hay trong giai đoạn đầu của việc triển khai áp dụng hiệp ước vốn Basel II. Trong khi đó, quy mô ngân hàng và việc niêm yết trên thị trường chứng khoán không có tác động đến hoạt động này tại các ngân hàng thương mại. Trên cơ sở đó, nghiên cứu gợi ý một số giải pháp cho cơ quan quản lý để hạn chế hoạt động này, nhằm yêu cầu các ngân hàng thương mại phản ánh đầy đủ rủi ro danh mục tín dụng, từ đó nâng cao năng lực quản trị rủi ro và giảm thiểu rủi ro cho hệ thống ngân hàng.