Yếu tố đạo giáo trong lễ hội Ông Bổn của người Hoa Phúc Kiến ở thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương

Abstract

Người Hoa là một trong 54 tộc người ở Việt Nam, gồm nhiều nhóm phương ngữ khác nhau: Phúc Kiến, Quảng Đông, Triều Châu, Hải Nam và Hẹ. Người Hoa Phúc Kiến đến định cư tại Bình Dương khá sớm, giữa thế kỷ 19, và đã thực hiện nhiều lễ hội đặc thù so với các vùng miền khác, trong đó có lễ hội ông Bổn. Các yếu tố Đạo giáo được thể hiện trong lễ hội Ông Bổn: (1) có sự xuất hiện của Đạo sĩ; (2) có hình ảnh Đạo sĩ cúng và cầu nguyện cho các lễ phẩm riêng của gia đình đem tới dâng, “sên phép” trừ tà trấn trạch và khai quang thần tượng; (3) có hiện tượng Đạo sĩ đứng ra khai mạc lễ hội Ông Bổn; (4) có hiện tượng liên hệ của các Đạo sĩ. Bài viết này chúng tôi muốn nêu lên vấn đề trong tương lai, nếu tình trạng các mối liên hệ, cũng như tầm ảnh hưởng và vai trò của các Đạo sĩ không thay đổi, thì tầm ảnh hưởng, vai trò và giá trị Thiêng của Ông Bổn, cùng với đó là các “Xác Ông” sẽ giảm dần trong tâm thức cộng đồng.