Khảo sát rủi ro thiên tai tác động đến sinh kế và giải pháp thích ứng tại huyện Trà Ôn, tỉnh Vĩnh Long

Abstract

ĐBSCL nói chung và tỉnh Vĩnh Long nói riêng đều chịu ảnh hưởng của các hiện tượng thiên tai và BĐKH. Huyện Trà Ôn, tỉnh Vĩnh Long là một trong những địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề bởi thiên tai và BĐKH, gây thiệt hại lớn về kinh tế, xã hội và môi trường của huyện. Do đó đề tài “Khảo sát rủi ro thiên tai tác động đến sinh kế và giải pháp thích ứng tại huyện Trà Ôn, tỉnh Vĩnh Long” thực hiện nhằm khảo sát đánh giá hiện trạng rủi ro thiên tai và BĐKH, làm rõ các tác động của rủi ro thiên tai và BĐKH đến các lĩnh vực môi trường – kinh tế - xã hội của huyện. Xác định, đánh giá tác động và khả năng thích ứng với các hiện tượng thời tiết cực đoan tại huyện Trà Ôn để đưa ra được các giải pháp thích ứng trong lĩnh vực nông nghiệp ở cả hiện tại và tương lai. Nghiên cứu sử dụng các phương pháp như: Phương pháp kế thừa và thu thập tài liệu, phương pháp điều tra xã hội học, phương pháp SWOT, đưa ra được cái nhìn tổng thể về vấn đề BĐKH và rủi ro thiên tai tác động đến sinh kế của người dân trên địa bàn huyện Trà Ôn, tỉnh Vĩnh Long. Qua đó nghiên cứu và đánh giá những ảnh hưởng của thiên tai bao gồm xâm nhập mặn; hạn hán, nắng nóng, sạt lở,… đối với sinh kế của người dân. Đề tài còn tập trung nghiên cứu ra các tác động của các loại hình thời tiết, thiên tai thường xuyên xuất hiện tại huyện Trà Ôn, đồng thời khảo sát các tác động của các hiện tượng thời tiết cực đoan trực tiếp đến sản xuất nông nghiệp, đời sống của người dân. Trên địa bàn huyện Trà Ôn chịu tác động từ thiên tai và BĐKH làm ảnh hưởng đến sinh kế người dân qua phân tích các số liệu cụ thể trên địa bàn huyện về kinh tế - xã hội – môi trường cho thấy rằng thiệt hại do thiên tai và BĐKH gây ra rất nghiêm trọng cho huyện chủ yếu chịu ảnh hưởng bởi hạn hán, XNM, sạt lở. Trong đó, hạn hán và XNM có nguy cơ tác động tới chất lượng môi trường đất, nước, sạt lở còn làm tăng nguy cơ mất đất, suy giảm quỹ đất. Áp dụng các mô hình chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi gắn liền thích ứng với thiên tai và BĐKH, ứng dụng công nghệ cao vào trong lĩnh vực nông nghiệp nhằm tăng khả năng chống chịu với các điều kiện thời tiết khắc nghiệt do thiên tai gây ra. Công tác phòng chống thiên tai và thích ứng với rủi ro thiên tai trên địa bàn huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long đã có nhiều cải thiện nhưng vẫn chưa đáp ứng yêu cầu phát triển của ngành sản xuất nông nghiệp. Nhìn chung, các thiệt hại do thiên tai đặc biệt lũ lụt, hạn hán và sạt lở,… đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh kế của người dân tại huyện Trà Ôn, để ứng phó với BĐKH và rủi ro thiên tai đi từ các khó khăn, thách thức, thuận lợi từ đó đề ra các giải pháp, kiến nghị thực tế để dần thích ứng như là chuyển đổi canh tác giống cây trồng, vật nuôi, tăng cường các công tác phòng, chống, tuyên truyền, cập nhật liên tục, cảnh báo kịp thời về BĐKH và rủi ro thiên tai đến người dân.