Đánh giá hiệu quả sản xuất lúa tại thị xã Ngã Năm sau khi âu thuyền Ninh Quới đi vào hoạt động

Abstract

Nghiên cứu được thực hiện nhằm đánh giá hiệu quả hoạt động của âu thuyền Ninh Quới đối với sản xuất lúa tại Thị xã Ngã Năm, tỉnh Sóc Trăng nhằm cung cấp cơ sở khoa học hỗ trợ công tác quản lý tại địa phương. Các bước thực hiện như sau: (1) Đánh giá diễn biến xâm nhập mặn (XNM) trong giai đoạn trước và sau khi âu thuyền đi vào hoạt động; (2) Đánh giá hiệu quả của sản xuất lúa trước và sau khi âu thuyền đi vào hoạt động; (3) Đánh giá hiệu quả của việc vận hành âu thuyền Ninh Quới đối với sản xuất lúa của vùng nghiên cứu và đề xuất giải pháp hỗ trợ công tác quản lý tại địa phương. Các số liệu bao gồm độ mặn, cơ cấu mùa vụ, lịch thời vụ, diện tích trồng lúa, năng suất lúa, sản lượng lúa… được thu thập từ các cơ quan, ban, ngành địa phương. Bên cạnh đó, phương pháp phỏng vấn hộ dân thông qua phiếu phỏng vấn bán cấu trúc được sử dụng để thu thập các số liệu nhằm đánh giá hiệu quả ngăn mặn, hiệu quả sản xuất lúa sau khi có âu thuyền. Phương pháp thống kê xu hướng Mann-Kendall, ước lượng xu thế Sens lope và các phương pháp thống kê mô tả được sử dụng để phân tích và xử lý số liệu. Kết quả nghiên cứu cho thấy từ sau khi âu thuyền Ninh Quới đi vào hoạt động thì độ mặn, thời gian xâm nhập mặn và tần suất xuất hiện của các ngưỡng độ mặn gây ảnh hưởng đến cây lúa (2-3‰ và trên 4‰) đều có xu hướng giảm. Bên cạnh đó, các yếu tố về năng suất, sản lượng và hoạt động điều tiết nước tưới đều được cải thiện đáng kể sau khi âu thuyền hoạt động. Tuy nhiên, vẫn còn có một số hạn chế như việc thiếu chủ động trong quản lý cống âu thuyền. Do đó, đề xuất giải pháp hỗ trợ công tác quản lý tại địa phương.