Đánh giá xu hướng mặn và xây dựng mô hình dự báo xâm nhập mặn tại huyện Long Phú tỉnh Sóc Trăng

Abstract

Diễn biến xâm nhập mặn ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) ngày càng trở nên phức tạp và không đồng nhất theo thời gian. Do đó, nghiên cứu kết hợp giữa đánh giá xu hướng mặn từ giai đoạn 2005 – 2023 sử dụng phương pháp kiểm định xu hướng Mann-Kendall và ước lượng xu thế Sen, kết hợp mô hình mạng trí nhớ ngắn hạn định hướng dài hạn (LSTM). Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng có sự khác biệt xu hướng mặn tại hai giai đoạn 2005-2015 và 2015-2023 tại 3 trạm quan trắc trong đó trạm Long Phú, trạm TP Sóc Trăng và trạm Đại Ngãi đều có xu hướng mặn giảm nhưng không đáng kể bên cạnh đó đỉnh mặn tại chu kì năm năm ngày càng cao và biến động mặn ngày càng lớn thể hiện bởi chỉ số độ lệch chuẩn (SD) giai đoạn sau năm 2015, nghiên cứu nhận ra rằng xu hướng tăng giảm của xâm nhập mặn có khả năng phát hiện các diễn biến bất thường từ đó làm kết quả đầu vào cho mô hình dự đoán mặn, sau khi mô hình được tập huấn đã cho ra được kết quả dự đoán khá cao (R2 tại 3 trạm đều cao hơn 85%). Vì vậy, kết quả của nghiên cứu này cho thấy mô hình được xây dựng không những được ứng dụng hiệu quả cho việc dự báo và ứng phó với tình huống xâm nhập mặn tại một quan sát mới trong tương lai ở vùng ĐBSCL, mà còn có thể áp dụng rộng rãi ở những vùng khác chịu sự tác động của sự xâm nhập mặn nhằm giúp đưa ra các cảnh báo kịp thời nhầm ứng phó với xâm nhập mặn.