XÂY DỰNG HỆ THỐNG SINH CÔNG THỨC NẤU ĂN TỪ NGUYÊN LIỆU CÓ SẴN SỬ DỤNG YOLOV8 VÀ FLAN-T5

Abstract

Hiện nay, cùng với nhịp sống hiện đại và bận rộn, nhiều người gặp khó khăn trong việc lựa chọn món ăn phù hợp với nguyên liệu sẵn có, đặc biệt là khi quỹ thời gian hạn chế hoặc thiếu ý tưởng chế biến. Nhu cầu về những giải pháp hỗ trợ nấu ăn thông minh, tiện lợi và mang tính cá nhân hóa ngày càng trở nên rõ rệt. Trước sự phát triển vượt bậc của công nghệ trí tuệ nhân tạo, đặc biệt là thị giác máy tính và các mô hình ngôn ngữ lớn, hướng tiếp cận kết hợp hai lĩnh vực này mở ra khả năng giải quyết hiệu quả bài toán lựa chọn và xây dựng công thức nấu ăn. Nghiên cứu tập trung phát triển một hệ thống ứng dụng YOLOv8 để nhận diện nguyên liệu từ hình ảnh và Flan-T5 để sinh công thức nấu ăn chi tiết bằng ngôn ngữ tự nhiên. Hệ thống được triển khai trên nền tảng di động, cho phép người dùng chụp ảnh hoặc nhập thủ công nguyên liệu để nhận công thức được tùy chỉnh theo đầu vào.. Quy trình phát triển được tiến hành từ thu thập và xử lý dữ liệu, huấn luyện – tinh chỉnh mô hình, đánh giá hiệu suất và triển khai hệ thống. Dữ liệu huấn luyện gồm tập RecipeNLG [1] với hơn 2,2 triệu công thức văn bản để tinh chỉnh Flan-T5, cùng tập ảnh nguyên liệu đã gán nhãn để huấn luyện YOLOv8. Kết quả cho thấy hệ thống có khả năng nhận diện chính xác nguyên liệu và tạo công thức phù hợp, góp phần hỗ trợ người dùng nấu ăn hiệu quả, giảm lãng phí thực phẩm và mang lại trải nghiệm ẩm thực cá nhân đa dạng.