Sự ảnh hưởng của tẩy chay tới sức khỏe tâm thần của học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông

Abstract

Tẩy chay là một dạng bạo lực đồng đẳng phổ biến ở trẻ em và thanh thiếu niên, có thể gây ra nhiều hệ lụy dài hạn đối với sức khỏe tâm thần. Nghiên cứu này khảo sát 1.505 học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông ở bốn tỉnh/thành của Việt Nam nhằm đánh giá mức độ xuất hiện của hành vi tẩy chay và phân tích ảnh hưởng của nó tới sức khỏe tâm thần của học sinh. Kết quả cho thấy phần lớn học sinh từng trải qua tẩy chay ít nhất một lần với từ hai biểu hiện trở lên. Hành vi tẩy chay có tương quan thuận (mức yếu đến trung bình) với các vấn đề hướng nội, hướng ngoại và khó khăn tâm lý; đồng thời tương quan nghịch (mức yếu) với cảm nhận hạnh phúc. Phân tích hồi quy đơn biến khẳng định tẩy chay là yếu tố dự báo đáng kể các vấn đề sức khỏe tâm thần, với mức độ ảnh hưởng khác nhau theo cấp học và giới tính. Những phát hiện này nhấn mạnh sự cần thiết đưa nội dung phòng ngừa, phát hiện sớm và can thiệp hành vi tẩy chay vào các chương trình chăm sóc sức khỏe tâm thần trong trường học nhằm giảm thiểu tác động bất lợi đối với học sinh.