Đến căng thẳng: Ảnh hưởng của hành vi làm cha mẹ tiêu cực ở vị thành niên Việt Nam

Abstract

Nghiên cứu này nhằm xác định mức độ ảnh hưởng của các hành vi làm cha mẹ tiêu cực đối với sự gia tăng căng thẳng ở vị thành niên. Khảo sát được thực hiện trên 616 học sinh trung học cơ sở tại Việt Nam, với độ tuổi trung bình 12,6 (SD = 1,11), trong đó 48,4% là nữ. Kết quả cho thấy tất cả các dạng hành vi làm cha mẹ tiêu cực được xem xét đều có liên quan đến mức độ căng thẳng tăng cao ở con cái. Đặc biệt, hành vi trừng phạt thể chất và kỷ luật của cả cha và mẹ đều góp phần gia tăng căng thẳng. Tuy nhiên, kiểm soát tâm lý của mẹ có tác động mạnh hơn so với kiểm soát tâm lý của cha. Bên cạnh đó, giới tính, tỉnh thành và lứa tuổi được xác định là các yếu tố dự báo có ý nghĩa thống kê đối với mức căng thẳng của vị thành niên. Những phát hiện này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xem xét hành vi làm cha mẹ tiêu cực, đặc điểm nhân khẩu học và sự khác biệt giới tính trong thiết kế các chương trình can thiệp nhằm giảm thiểu căng thẳng ở vị thành niên. Các mô hình can thiệp cần đặc biệt chú ý đến vai trò của mẹ trong kiểm soát tâm lý đối với con cái.