Thiết kế hoạt động dạy học đọc hiểu văn bản sử thi nhằm phát triển năng lực so sánh cho học sinh (Ngữ văn 10)

Abstract

Với mong muốn góp phần vào việc nâng cao chất lượng dạy học đọc hiểu nói chung và dạy học đọc hiểu văn bản sử thi nói riêng, chúng tôi đã chọn để tài Thiết kế hoạt động dạy học đọc hiểu văn bản sử thi nhằm phát triển năng lực so sánh cho HS –Ngữ văn 10. Thông qua đề tài này, người viết muốn làm sáng tỏ cơ sở lý thuyết về việc phát triển năng lực so sánh, để từ đó thiết kế các hoạt động dạy học đọc hiểu văn bản sử thi nhằm phát triển năng lực so sánh cho HS trong chương trình Ngữ văn lớp 10. Luận văn được cấu trúc gồm 02 chương. Trong chương 1, phần tổng quan tình hình nghiên cứu cho thấy so sánh trong dạy học văn bản sử thi vẫn còn mang tính chất khái quát về mặt lí thuyết và hầu như chưa có nghiên cứu về thiết kế hoạt động dạy học cụ thể. Bên cạnh đó, chương 1 còn giới thiệu lí thuyết về đặc trưng thể loại sử thi, năng lực so sánh và tầm quan trọng của năng lực so sánh đối với việc đọc hiểu văn bản. Điểm nổi bật là việc xác định một số hình thức hoạt động so sánh như: phiếu học tập kết hợp bảng liên hệ so sánh, câu hỏi so sánh kết hợp vấn đáp, câu hỏi so sánh kết hợp với thuyết trình, viết đoạn văn hoặc bài văn so sánh, lời diễn giảng có liên hệ so sánh. Chương 2 trình bày các hoạt động dạy học cụ thể cho 03 đoạn trích sử thi trong chương trình Ngữ văn lớp 10 gồm: Chiến thắng Mtao Mxây (trích Đăm Săn – sử thi Tây Nguyên), Uy-lít-xơ trở về (trích Ô-đi-xê –sử thi Hi Lạp), Ra-ma buộc tội (trích Ra-ma-ya-na – sử thi Ấn Độ). Ở mỗi bài, người nghiên cứu đều xác định trọng tâm bài học, những kiến thức dùng để so sánh, nội dung so sánh và cách tiến hành. Kết quả nghiên cứu của luận văn có ý nghĩa trong việc phát triển năng lực so sánh cho người học để nâng cao hiệu quả dạy học đọc hiểu văn bản theo định hướng trong Chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn 2018 (Bộ Giáo dục và Đào tạo).