Tìm hiểu việc đặt học điền ở tỉnh Nghệ An qua tư liệu Hán Nôm

Abstract

Học điền là loại ruộng dành riêng để trồng cấy lấy hoa lợi dùng chi phí cho việc học. Học điền ở Việt Nam bắt đầu hình thành từ thời vua Trần Thuận Tông (1388 - 1398) và tồn tại đến triều Nguyễn, khi nền giáo dục khoa cử Nho học kết thúc (1919), Học điền được đặt ra bởi nhiều cấp độ: nhà nước, phủ lộ, hàng tổng, làng xã, dòng họ và cá nhân. Tại Nghệ An, việc đặt học điền được chép trong 32 bản tục lệ và 2 văn bia Hán Nôm của 8/10 huyện, trong đó Hưng Nguyên là huyện có nhiều thôn xã đặt học điền nhất (21 thôn, xã). Nội dung của việc đặt học điền dùng thưởng cho người đỗ đạt khoa trường, cấp học bổng cho người đi học, trả lương thầy, mua giấy bút, thờ cúng tiên hiền, tiên nho... Đó là biện pháp khuyên học hữu hiệu đem lại hiệu quả cho nền giáo dục khoa bảng của Nghệ An.