Đánh giá ảnh hưởng của xâm nhập mặn lên các mô hình canh tác tại huyện Bình Đại, tỉnh Bến Tre

Abstract

Nghiên cứu được thực hiện nhằm đánh giá tác động của xâm nhập mặn đến các mô hình canh tác của người dân của vùng ven biển tỉnh Bến Tre, cụ thể ở đây là trên địa bàn 4 xã Thạnh Trị, Thạnh Phước, Thừa Đức, Thới Thuận tại huyện Bình Đại. Nghiên cứu sử dụng phương pháp phỏng vấn nông hộ (gồm 83 phiếu phỏng vấn) và 12 cán bộ địa phương (cán bộ phòng Nông nghiệp Bình Đại, cán bộ các xã nghiên cứu) nhằm khảo sát về ảnh hưởng của xâm nhập mặn đến các mô hình canh tác (cụ thể khảo sát được là các mô hình: chuyên tôm, mô hình lúa – tôm, rau màu, chăn nuôi, làm muối). Kết quả đạt được cho thấy xâm nhập mặn ảnh hưởng nhiều nhất tới sản xuất ở các xã Thạnh Trị, Thừa Đức các mô hình chịu tác động mạnh mẻ của thời tiết cực đoan là lúa – tôm, rau màu. Đặc biệt vào năm 2016, tình hình Elnino diễn biến cực đoan làm thiệt hại 268,5ha diện tích lúa gây tổn thất khoảng 01 tỷ đồng, và 63ha diện tích hoa màu thiệt hại ở mức 70% tại xã Thừa Đức. Ngoài ra các mô hình như chuyên tôm, làm muối không bị ảnh hưởng nhiều bởi xâm nhập mặn và thời tiết cực đoan, có thể thấy các mô hình này thích hợp trong điều kiện mặn kéo dài và đem lại hiệu quả kinh tế cao. Để giảm thiểu tác động của xâm nhập mặn nông hộ tại khu vực nghiên cứu có những giải pháp đối phó như: luân canh mô hình khác, nghỉ vụ, và tiếp tục canh tác bình thường để tránh lãng phí thời gian cũng như đất trống. Đề tài đề xuất chính quyền địa phương cần đẩy mạnh nghiên cứu, triển khai quy hoạch, hoàn thiện hệ thống công trình thủy lợi và công ngăn mặn, lai tạo nhiều hơn các giống cây trồng, vật nuôi chịu mặn tốt nhằm hổ trợ người dân sản xuất hiệu quả nhất trong tình hình xâm nhập mặn phức tạp như hiện nay.