Quan niệm và thực hành về phân công lao động theo giới trong gia đình đồng bào dân tộc thiểu số ở Việt Nam

Abstract

Phân công lao động trong gia đình truyền thống của các dân tộc thiểu số ở Việt Nam thường khác biệt theo giới. Nam giới tập trung vào những việc được coi là “quan trọng” hay đối ngoại, nữ giới đảm nhận hầu hết các công việc còn lại. Những năm gần đây, các chính sách thúc đẩy bình đẳng giới đã làm thay đổi sự phân công lao động trong gia đình dân tộc thiểu số, nhưng thể hiện khác biệt ở mỗi dân tộc. Bài viết này phân tích khuôn mẫu phân công lao động trong gia đình 18 dân tộc thiểu số thuộc 8 tỉnh ở ba miền Bắc, Trung và Nam của nước ta giai đoạn hiện nay, bao gồm dân tộc theo chế độ mẫu hệ và phụ hệ. Kết quả phân tích cho thấy, khuôn mẫu phân công lao động theo giới truyền thống vẫn tồn tại ở các dân tộc được khảo sát và có sự khác biệt theo nhóm dân tộc phụ hệ, mẫu hệ. Ngoài ra, đặc điểm hộ gia đình và cá nhân cũng ảnh hưởng đến khuôn mẫu phân công lao động theo giới trong gia đình dân tộc thiểu số.