Cơ chế giải quyết tranh chấp đầu tư trong khuôn khổ hiệp định tự do thương mại – đầu tư Việt Nam – EU – một số vấn đề cần lưu ý

Abstract

Vào cuối năm 2015, Việt Nam và Liên minh châu Âu (EU) đã tuyên bố hoàn tất đàm phán Hiệp định Thương mại tự do – đầu tư giữa hai vùng lãnh thổ. Bên cạnh nhiều nhượng bộ thương mại đáng khích lệ được ghi nhận trong Hiệp định Thương mại tự do (EVFTA), hai bên cũng đồng ý về nội dung Hiệp định Bảo hộ đầu tư (EVIPA) trong đó đáng chú ý là các quy định về hệ thống tòa án đầu tư (ITS hay ICS). Cơ chế này cũng được EU đề xuất với các đối tác thương mại của khối này trong thời gian gần đây và cho thấy nỗ lực của EU trong việc khắc phục nhiều nhược điểm của cơ chế giải quyết tranh chấp đầu tư thông qua trọng tài vốn bị chỉ trích nhiều năm qua. Bài viết phân tích một số điểm đặc trưng của hệ thống ITS và thảo luận một số khó khăn từ góc độ Việt Nam.