Chiết tự và lược sử nghiên cứu về chiết tự chữ Hán

Abstract

Chữ Hán trải qua 5 hình thái phát triển hình thể theo hướng đơn giản hóa, nhưng vẫn lưu giữ được ý nghĩa của chữ, được ví như “hóa thạch sống” phản ánh các giá trị văn hóa, xã hội Trung Hoa. Thế nên, việc nghiên cứu hình thể và ý nghĩa chữ khá được coi trọng. Chiết tự là một phương pháp phân tích các yếu tố cấu thành chữ để đoán ý nghĩa của chữ hoặc của từ (từ tố) trên cả ba phương diện hình, âm và nghĩa. Ở Việt Nam, thuật ngữ “chiết tự” được nhắc tới khá nhiều, nhưng còn nhiều cách hiểu khác nhau. Trong phạm vi bài viết, chúng tôi xin giới thiệu sơ lược về chiết tự, làm rõ hơn khái niệm “chiết tự”, các dạng chiết tự và các nghiên cứu về chiết tự, hy vọng góp thêm tài liệu, giúp chúng ta có cái nhìn tổng quan khi nghiên cứu và dạy học chữ Hán ở Việt Nam.