Ảnh hưởng của nhiệt độ và thời gian đến hấp phụ phốt pho trong đất phù sa Đồng bằng sông Hồng

Abstract

Trong các nguyên tố dinh dưỡng đa lượng mà cây trồng cần, phốt pho (P) là nguyên tố dễ bị cố định vào pha rắn của đất hơn cả. Hơn nữa, trong bối cảnh tác động của biến đổi khí hậu, sự gia tăng nhiệt độ sẽ ảnh hưởng đến khả năng khuếch tán của dung dịch đất và độ bền liên kết giữa hợp chất P với pha rắn của đất. Để tăng hiệu lực phân lân khi bón vào đất, cần phải xem xét và quan tâm đến ảnh hưởng của yếu tố nhiệt độ và thời gian bón. Tuy nhiên, hướng nghiên cứu này ở Việt Nam hiện còn hạn chế. Nghiên cứu này được thực hiện trong chuỗi các thí nghiệm về ảnh hưởng của các yếu tố vô cơ và hữu cơ đến động thái P trong đất phù sa Đồng bằng sông Hồng, từ đó đưa ra các khuyến nghị sử dụng hợp lý các loại phân lân trong canh tác nông nghiệp. Nghiên cứu được thực hiện với 3 mẫu đất lấy tại TP Hải Phòng (HP), tỉnh Nam Định (NĐ) và Ninh Bình (NB). Kết quả nghiên cứu cho thấy, có sự tăng tuyến tính giữa nhiệt độ và khả năng hấp phụ P của đất, nhưng mức tăng rõ rệt hơn ở khoảng nhiệt độ 25-40oC. Trong khi đó, ảnh hưởng của yếu tố thời gian lại ngược lại, quá trình hấp phụ P trong khoảng 1-4 ngày đầu diễn ra mạnh gấp 2 đến 3 lần so với giai đoạn 4-8 ngày tiếp theo. Do vậy, khi xem xét đến hiệu lực của phân lân, cần lưu ý tới ảnh hưởng của yếu tố nhiệt độ và thời điểm bón.