Cơ sở kinh tế về tổn thất phúc lợi xã hội của chính sách trợ cấp lắp đặt thiết bị giảm thải

Abstract

Bài viết tổng quan lý luận và chứng minh tính phi hiệu quả của chính sách trợ cấp của chính phủ cho các doanh nghiệp sản xuất gây ô nhiễm môi trường mua, lắp đặt thiết bị giảm thải. Thông qua tổng quan, phương pháp mô hình hóa, phân tích thể chế, phân tích hệ thống, kết quả cho thấy rằng các nước trên thế giới dành khoảng 3,6% GDP cho trợ cấp qua các kênh khác nhau cho các doanh nghiệp. Doanh nghiệp nhà nước do được hưởng nhiều ưu đãi hơn doanh nghiệp tư nhân về cả đầu vào và đầu ra nên thường sử dụng đầu vào “bẩn” hơn so với các doanh nghiệp tư nhân, gây ô nhiễm nhiều hơn so với doanh nghiệp tư nhân. Thuế ô nhiễm là công cụ hữu hiệu để quản lý, giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Ngược lại, trợ cấp cho các doanh nghiệp gây ô nhiễm mua hoặc lắp đặt thiết bị giảm thải sẽ tạo ra không chỉ một lần tổn thất phúc lợi xã hội mà là hai lần tổn thất phúc lợi xã hội. Đó là tổn thất do tăng thuế từ các ngành, đối tượng khác; trong khi đó trợ cấp lại thu hút nhiều hãng tham gia vào sản xuất loại sản phẩm này, tổng lượng phát thải ra môi trường sẽ nhiều hơn và một lần nữa làm thiệt hại cho xã hội.