Chính sách chuyển đổi, thu hồi và thực thi pháp luật đất đai ở các dân tộc vùng Đông Bắc nước ta hiện nay

Abstract

Quảng Ninh và Lạng Sơn nằm trong tam giác phát triển vùng Đông Bắc của Việt Nam (Hà Nội – Lạng Sơn – Quảng Ninh) là những điểm được chọn nghiên cứu. Thực hiện chuyển đổi đất đai từ Đổi mới (1986), nhất là 5 năm gần đây, những dự án lớn đã góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại địa bàn có nhiều dân tộc sinh sống của từng tỉnh và vùng Đông Bắc. Song, trong bối cảnh kinh tế thị trường, chuyển đổi, thu hồi đất cũng nảy sinh bất cập về pháp luật, tổ chức thực hiện và những bức xúc của người dân. Dưới góc nhìn dân tộc học/nhân học, bài viết xem xét tính hiệu quả của việc thực thi pháp luật về cơ chế chuyển đổi, thu hồi đất đai ở địa bàn các dân tộc thiểu số. Bên cạnh đó, những phản ứng của người dân là đối tượng điều chỉnh bị ảnh hưởng của pháp luật cũng như cơ chế tham gia của cộng đồng và người dân ra sao là những chiều cạnh được tìm hiểu, bàn luận ở bài viết này.