Biến đổi sinh kế của người dân ở thôn Bạch Xá, xã Hoàng Đông, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam dưới tác động của công nghiệp hóa và đô thị hóa

Abstract

Dựa trên kết quả nghiên cứu thực tế tại thôn Bạch Xá, xã Hoàng Đông, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam, bài viết tập trung làm rõ biến đổi sinh kế của người dân dưới tác động của công nghiệp hóa (CNH) và đô thị hóa (ĐTH). Quá trình thu hồi đất nông nghiệp của Nhà nước để xây dựng các khu công nghiệp (KCN) tại địa phương đã khiến đa số người dân bị mất tư liệu sản xuất và nghề nghiệp truyền thống; song với bản tính năng động, nhạy bén, họ đã nhanh chóng thích nghi và chuyển đổi sinh kế từ nông nghiệp sang các dạng thức phi nông nghiệp như buôn bán, dịch vụ, làm thuê,… Quá trình chuyển đổi này đã mở ra cho người dân những cơ hội nâng cao thu nhập và mức sống nhưng cũng làm nảy sinh một số bất cập, như: sự bấp bênh của các hoạt động sinh kế mới, chênh lệch giàu – nghèo, suy giảm tính cố kết trong gia đình và cộng đồng, ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng,…