Chủng tộc và tộc người trên thế giới và ở Việt Nam

Abstract

Khoảng một thế kỷ qua, trong khoa học và xã hội đã chuyển từ quan niệm về chủng tộc (race) theo góc nhìn sinh học sang quan niệm về chủng tộc theo cách nhìn của nhân học, tức là chuyển từ quan niệm về chủng tộc sinh học sang quan niệm về chủng tộc xã hội (social race). Cộng đồng thế giới cũng hướng đến quan điểm cho rằng loài người chỉ có một chủng tộc, một dòng máu và chống lại mọi hình thức phân biệt chủng tộc. Tộc người (ethnicity/ethnic group) về cơ bản được cho là cộng đồng văn hóa. Tuy nhiên, do bối cảnh lịch sử, xã hội đặc thù, nên một số nước xác định thành phần tộc người và chủng tộc chủ yếu dựa vào tự xác định của người dân. Tại Việt Nam, không có vấn đề tiêu cực về chủng tộc, không thừa nhận chủng tộc là yếu tố trong xác định thành phần dân tộc. Thời gian gần đây, do những biển đổi của xã hội, việc xác định lại thành phần một số tộc người và nhóm địa phương cũng đặt ra, song chưa có ý kiến thống nhất.