Phân cấp quản lý ngân sách nhà nước cho chính quyền đô thị ở một số nước và những vấn đề rút ra cho Việt Nam

Abstract

Lý thuyết về quản lý ngân sách nhà nước (NSNN) chỉ ra rằng phân cấp quản lý NSNN nhiều hơn cho các cấp chính quyền thấp nhất sẽ thúc đầy tăng trưởng, giảm đói nghèo và bất bình đẳng thông qua phân bổ nguồn lực hiệu quả, ổn định kinh tế vĩ mô và cải thiện chất lượng quản trị nhà nước của chính quyền các cấp. Phân cấp nghĩa là thực hiện chuyển một phần quyền lực của chính quyền cấp trên cho chính quyền cấp dưới. Đây thuộc một phần trong nhóm giải pháp cải cách khu vực công nhằm tạo ra môi trường cạnh tranh giữa các cấp chính quyền trong việc cung ứng hàng hóa công tối ưu cho xă hội và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Do đó, trong quản lý NSNN, việc thực hiện phân cấp ngân sách cho từng cầp chính quyền cũng cần được xem xét thận trọng. Trong bài viết này, tác giả tập trung nghiên cứu kinh nghiệm của một số nước trên thế giới về phân cấp quản lý NSNN cho chính quyền đô thị, trong đó phân cấp nhiệm vụ chi được các nước sừ dụng 3 mô hình: Mô hình Thực hiện theo thẩm quyền; Thực hiện theo chức năng và Mô hình đô thị lớn. về phân cắp nguồn thu, hầu hết các nước đang phát triển đều có quy định rõ ràng các loại thu, thẩm quyền thu cho các cấp chính quyền kể cả chính quyền đô thị.